Çocuklarda işitme kayıpları erken teşhis ve olası yaklaşımlar

Çocuklarda işitme kaybı nın çeşitli sebepleri vardır ve bunlar farklı zamanlarda ortaya çıkabilir.Burada bebek ve çocuklardaki işitme kayıplarının erken teşhisi, olası yaklaşımlar ve tavsiyeleri bulabilirsiniz.

ÇOCUKLAR İÇİN SAĞLIKLI İŞİTME NEDEN ÇOK ÖNEMLİDİR ?

Bir çocuğun duyma ve konuşma yeteneği ,eğitimi, duygusal ve sosyal gelişimi için hayati önem taşır. Ve onun ilerdeki yaşamı içinde başarı ve başarılarının temelini oluşturur. Bir çocuğun işitme deneyimi anne karnında daha birkaç aylıkken başlar. Doğumdan sonra da çocuk duyma ve konuşma yeteneğini çevredeki sesler ve akustik uyaranları dinleyerek ve taklit ederek geliştirimeye devam eder. Beyin işitme kaybı sebebiyle yeteri kadar uyaran alamazsa çocuğun yaşına uygun konuşma ve dil gelilişimini sağlaması zor olacaktır. Bu nedenle işitme kaybının mümkün olduğunca erken tespit edilmesi , işitme kaybı nedeniyle oluşacak eksiklikleri gidermek içim çok önemlidir.

Yenidoğan işitme taraması nedir nasıl yapılır?

Yenidoğan işitme taraması doğumdan kısa bir süre sonra gerçekleştirilir. İşitme taraması uzun sürmeyen bir işlemdir. İşitme taraması tamammen ağrısız ve hızlı bir şekilde ileri bir işitme değerlendirmesine ihtiyaç olup olmadığını belirler İşitme taraması hemen doğumdan sonra yapılırsa kulaklarında olabilecek amniyon sıvısı sebebiyle yanlış sonuç verebilir bu nedenle doğumdan 48 saat sonra işitme taraması yapmak daha doğru olacaktır.

YENİ DOĞMUŞ BİR BEBEĞE YAPILAN TARAMA NE KADAR GÜVENİLİRDİR? DAHA SONRADA TAKİP TESLERİ YAPILIR MI ?

Yenidoğan işitme taraması bebekteki işitme durumunu tanımlamak için çok güvenilir ve doğru bir yöntemdir. Ancak bebek ilk tarama testini geçemediğinde bu onun işitme kayıplı olduğunun tespiti için yeterli değildir. İşitme taraması belirlenen bir süre sonra tekrarlanır .yine başarısız olursa kısa bir süre sonra tekrar test yapıdığında bebek bu testi de geçemezse o zaman daha derinlemesine bir işitme değerlendirmesnin yapılması gerektiği belirtilir. Bebek bu durumla birlikte sık periyotlarla doktor ve odyolog tarfından takip edilmelidir.

İŞİTME KAYBININ GEÇ TESPİT EDİLMESİNİN VEYA İŞİTME EKSİKLİĞİNİN BEBEĞE NE GİBİ OLUMSUZ ETKİLERİ OLABİLİR?

İşitme kaybının geç tespiti , dil ve konuşma gelişimi açısından bir çocuğun gelişimi üzerinde ,derin bir olumsuz etkisi olabilir. Çocuğun eğitim başarısını olumsuz yönde etkileyebilir. İyi bir araştırma ile işitme kaybının seyri (ilerlemesi) ve yapılabilecek müdahaleler konusunda bir program dahilinde çocuk takip edilmelidir.

BEBEKLERDE İŞİTME KAYBI NEDENLERİ HANGİLERİDİR?

İşitme kaybı bebeğin bir kulağında yada her iki kulağında ,farklı zanlarda gelişimini etkileyecek şekilde ortaya çıkabilir.Bebeklerde işitme kaybının çeşitli nedenleri vardır.

Doğum öncesi nedenler:

– Tüm doğum öncesi vakaların yaklaşık yarısında aile öyküsü veya bileşeni vardır (akraba evliliği, işitme kaybının kalıtımsal olması vs..)
– Gebelik sırasında annenin enfeksiyon hastalığı yaşaması
– Çeşitli doğum sendromları da işitme kaybı ile ilişkilidir
– Hamilelik sırasında anne tarafından tüketilen maddeler (örneğin uyuşturucu ve alkol vs..)
Ayrıntılı nedenler:
– Doğum komplikasyonları (örneğin, düşük doğum ağırlığı, yarık dudak veya damak, kulak, burun veya boğaz kusurları)
– Tedavi edilmemiş kulak enfeksiyonları
– Menenjit
– Kafa yaralanmaları,travmaları
-Gürültüden etkilenme (örneğin yüksek sesli oyuncaklar,havai fişek,elektrikli el aletleri, annenin gürütülü eğlence mekanlarında çok fazla bulunması gibi nedenler işitme kaybına yol açabilir.

ÇOCUĞUMUN İŞİTMESİNİ AŞIRI GÜRÜLTÜDEN NASIL KORUYABİLİRİM?

Çocuğunuzun aşırı gürültülü ortamlarda uzun süreler bulunmamasını ve bu süreler boyunca kulak koruyucular yani özel kulak kalıbı kullanmasını sağlayabilirsiniz. Piyasada hem standart pediatrik kulak koruyucuları hemde kişiye özel yapılan kulak koruyucuları bulunmaktadır. Ödeyebileceğinizin en iyisini satın alın , gerektiğinde kullanılabilir olmasını unutmayın. Çocuğunuz için oyuncaklar ve evinize sesli sistemler aldığınızda gürültü derecelendirmesini kontrol edin ürünün gürültü seviyesi (dB) bilgisini üzerinde yada belgelerinde arayın.

BEBEĞİN DAHA KOLAY UYKUYA DALABİLMESİ İÇİN BEYAZ GÜRÜLTÜ DİNLETME KONUSUNDA NE DÜŞÜNÜYORSUNUZ? BU ONUN İŞİTMESİNİ ETKİLER Mİ?

Makul bir seviyede tutulduğu sürece beyaz gürültünün zararlı olduğuna dair bir kanıt yoktur.

HAMİLEYİM VE BİR ROCK KONSERİ İZLEMEK İSTİYORUM: YÜKSEK SESLER VE MÜZİK DOĞMAMIŞ ÇOCUKLARDA İŞİTME KAYBINA NEDEN OLABİLİR Mİ?

Bebeğinizi korumak için etrafını çevreleyen amniyon sıvısı yetetli ses izolasyonunu sağlamayabilir bu konuda endişeleriniz varsa , bunları doktorunuzla konuşun.

ÇOCUĞUMDA İŞİTME KAYBINI NASIL ANLAYABİLİRİM?

Bebeğin, kendi ortamındayken alçalan yükselen seslere , ani seslere hapşırma kapı çarpması alkış gibi seslere nasıl bir tepki verdiğini izlemelisiniz. Bu konuda endişeleriniz varsa doktorunuza başvurabilirsiniz .Bu seslere tepkisinin az olması her zaman endişe edilecek bir durumu göstermez.

AİLEDEN GELEN KALITSAL SEBEPLERDEN DOLAYI İŞİTME KAYBI OLABİLİR Mİ?

Evet, işitme kaybı vakalarının yaklaşık yarısı genetiktir. Bu mutlaka ebeveynlerden biri ya da her ikisinin işitme kaybından muzdarip olduğu anlamına gelmez. bunun yerine “sadece” çekinik geni taşıyabilir . Çocuğunuzun işitme kayıplı olduğundan şüpheleniyorsanız nereden yardım alabilirsiniz. İşitme kaybı şüphesi varsa, ebeveynler hemen (çocuklarda duyma bozuklukları konusunda uzmanlaşmış) bir çocuk doktoru, çocuk odyoloğu, (özellikle çocuklar ile çalışmak için eğitilmiş) veya bir ENT (Kulaklar, Burun, Boğaz hekimine) başvurmalısınız.

HANGİ İŞİTME ÇÖZÜMÜ İŞİTME KAYBI OLAN ÇOCUKLAR İÇİN KULLANILABİLİR VE ÇOCUĞUM İÇİN DOĞRU ÇÖZÜMÜ NASIL SEÇERİM?

İşitme kaybı bozukluğu tipine bağlı olarak çeşitli yollarla takip ve rehabilite edilebilir. Çoğu durumda, bir çocuk işitme uzmanı, özellikle bir ilk adım olarak çocuklar için tasarlanmış bir işitme cihazı önerecektir. Doğru işitme cihazını seçmek işitme kaybı derecesine ve çocuğun işitme ihtiyaçlarına bağlıdır. İleri dereceli işitme kayıpalrında işitme cihazı uygulaması ile yeterli gelişme sağlanamazsa , bir koklear implant (CI) doğru bir seçim olabilir. Koklear implant en az 12 ay veya daha büyükler için uygulanabilen bir cerrahi işlemdir.

İŞİTME KAYIPLI ÇOCUĞUMUN KONUŞMA GELİŞİMİNİ TEŞVİK ETMEK İÇİN ONA NASIL YARDIMCI OLABİLİRİM?

İşitme cihazlarına ek olarak kablosuz FM ve mikrofon sistemlerini kullanabilirsiniz. Sistem bir veya her iki evebeyn için takılabilen mikrofon ve çocuğun işitme cihazı üzerine takılan bir alıcı ile uzak mesafedeki konuşmaları bile arka plan gürültüsünden etkilenmeden rahatça duymasını sağlayacaktır. Ancak ailelerin net açık bir dil ve diksiyonla göz teması kurarak konuşması gerekir. Gerekirse konuşma , ses terapisi ve özel eğitim öğretmeninden destek almak konuşma gelişiminin sağlanması açısından ayrıca önemlidir.

OKUL ÇAĞINDAKİ BİR ÇOCUKTA İŞİTME KAYBINI NASIL ANLARIM?

Önceden fark edilmemiş bir işitme kaybı olan öğrenciler sınıf arkadaşları tarafından hayalperest olarak algılanabilir ve öğretmenlerine göre sınıfta davranış problemleri olabilir. Arkadaşlarından daha geç ve zor kavrayabilirler . Okul başarı performansı düşük yada düşen , stresli ve duygusal motivasyonları düşük olabilir. Bu sorunlar genellikle dikkat sorunları veya disiplin problemleri de yaratabilir. Diğer çocuklar tarafından gereksiz yere izole edilmiş olduklarını hissedebilirsiniz.

İŞİTME KAYBI OLAN ÇOCUKLAR İÇİN HANGİ EĞİTİM YÖNTEMİ UYGUNDUR? İŞİTME KAYBI OLAN ÇOCUĞUM İÇİN DOĞRU OKULU NASIL BULABİLİRİM?

İşitme kaybı olan çocuklar için tek bir “doğru” bir eğitim yolu yoktur, bu nedenle ebeveynler devlet eğitim ve danışmanlık merkezleri, dernekler ve sorunu yaşamış ve aşmış ailelerden tavsiye almalıdırlar. Bir çocuk odyologu, çocuk doktoru veya bir KBB hekiminin görüş ve değerlendirmelerini talep edebilirsiniz. Uygun bir okul seçerken çocuğun işitme kaybı derecesi göz önüne almalıdır çocuğun aşırı zorlanmayacağı okul ön planda olmalıdır . Çocuk işitme cihazıyla veya implantıyla kaynaştırma eğitimi kapsamında, işitme kaybı olmayan çocukların gittiği bir okulda olabilir, tamamen işitme kayıplı çocukların olduğu fakat normal işiten çocukların olduğu bir okula da gidebilirken tamamen işitme kayıplı çocuklar için olan bir okul da da okuyabilir. Bu seçim çocuğun işitme kaybı derecesiyle ilgilidir.

Olası okul türleri:

Yaygın okullar: Ağırlıklı olarak özel gereksinimli olmayan çocuklara öğrenim veren genel eğitim okulları.
Zorluk: bu okullar özellikle işitme kaybı olan çocukların ihtiyaçlarına uyarlanmış değildir ve işitme problemleri olan çocuklara yardım etmek için hazır gerekli uzmanları (örneğin, odyolog, konuşma-dil patologlar, özel eğitim öğretmenleri) olmayabilir.

Kaynaştırma Okulları: Sınıf ortamında işitme kayıplı ve işitme kaybı olamyan çocukların birlikte olduğu entegre okullar.Bunların genellikle ek niteliklere sahip öğretmenleri ve özel donanımlı sınıfları vardır.
Özel eğitim işitme kaybı olan çocuklar için okullar: Odalar ve ekipmanları, özel olarak işitme engelli çocukların gereksinimlerini ve ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmıştır ve öğretmenleri buna göre eğitimlidir.
Sınıfta işitme cihazı kullanan çocuklar için ne gibi teknolojik destek sağlanabilir.

Özellikle çocuklar için geliştiştirilen çocuğun çeşitli yaş dönemlerindeki gereksinimleri ve işitsel ihtiyaçlarına göre üretilmiş, bu durumlar için özelleştirilmiş veya özelleştirilebilen işitme cihazları tercih edilmelidir.İşitme etkinliği Kablosuz mikrofon sistemleri tarafından geliştirilebilir. Öğretmen tarafından kullanılan bir verici ve cihaza bağlanan bir alıcıdan oluşan(FM sistemi) kullanılabilir.

Sınıftaki ortam gürültüsü ve aradaki mesafe işitme cihazlı çocuğun öğretmenini duyup anlamasını zorlaştırır. Fm sistemleri bu gibi durumlarda işitme cihazlı öğrencinin öğretmenini duyması ve doğru anlamasını sağlayan sistemlerdir. Başka bir etkili bir çözüm SoundField Sistemleri kullanmaktır yani sınıf akustiğini iyileştirmek ve arka plan gürültüsünün üstesinden gelmek için bir hoparlörden öğretmenin sesini yükseltmek.

BENİM İŞİTME KAYBI OLAN ÇOCUĞUMUN İÇİN GELECEKTE NE TÜR UMUT OLABİLİR?

Geleceği parlak! işitme kaybı olan çocuklar için geleceğin mevcut bilgi ve teknolojileri ve eğitim deneyimleri için seçim sayısız şansları, zirveye ulaştı.

Bir bebek işitme kaybı tanısı konularak tespiti sağlandığında eğitim ve takip süreci en kısa sürede başlar.
Mevcut amplifikasyon teknolojileri ve müdahale stratejileri ile, kelimenin tam anlamıyla işitme kaybı olan çocuklar için elde olabilecek hedefler konusunda herhangi bir sınırlama yoktur. işitme kaybı olan kişiler tıp, hukuk, spor, eğitim, eğlence de dahil olmak üzere hayatın her alanında, bunun yanı sıra esnaflık ve sanat konusunda uzman olabilir.

Ebeveynler ve aileleri, belki de işitme kaybı olan bir çocuğun başarısı için en önemli unsurdur. Araştırmalar aile içinde olumlu etkileşimler olan ailenin çocuklarının uzun vadeli gelişim ve başarısı üzerinde önemli ve kalıcı bir etkiye sahip olduğunu onaylamıştır.